Dersin temel amacı, yurttaşlık ve sivil toplum kavramlarına ilişkin genel bir perspektif kazandırmaktır. Neoliberal anlayışa göre, “yurttaşlık” sadece siyasi ve hukuki bir bağa indirgenerek bireyler ve devlet arasındaki ilişkilerin bir bütünü olarak görülürken, “sivil toplum” kavramı, devletten ayrı bir yapı olarak bağımsız örgütlenme biçimleri ile ilişkilendirilmektedir. Fakat bu ana akım yaklaşımın aksine, kavramlar farklı dönemlerde ve bağlamlarda değişik biçimler alabilmektedir. Bu nedenle bu ders hem söz konusu kavramların kendisini hem de birbirleriyle olan ilişkilerini eleştirel bir gözle ele almayı hedeflemektedir.

Vatandaşlık tartışması kapsamında, öncelikle genel olarak bu kavram tanımlanacak, ardından kavrama ilişkin farklı yaklaşımlar (siyasi, toplumsal, kültürel vb.) irdelenecektir. Küreselleşmenin bir parçası olarak yeni vatandaşlık biçimlerinin yükselişi ve devletler ile bireyler arasındaki vatandaşlık sınırları üzerindeki mücadeleleri içeren konulara değinilecektir. Ayrıca, derste vatandaşlık kavram ve pratiklerinin toplumsal cinsiyet temelli bir analizi yapılacaktır. Dersin sivil toplum kavramı ile ilgili bölümünde ise, kavramın ortaya çıkışı, tarihsel süreçteki dönüşümü ve kavrama ilişkin farklı yaklaşımlar ele alınacaktır. Sonrasında sivil topluma toplumsal cinsiyet perspektifinden bakan çalışmalar incelenirken, kavram çeşitli bölge ve ülke örnekleri üzerinden değerlendirilecek ve özel olarak Türkiye’deki Dernekler Kanunu’na odaklanılacaktır.